ازهمان اولین باری که نام زاغ بور را بعنوان پرنده اندمیک ایران شنیدم تشنه دیدنش بودم ولی کن فرصتی دست نمیداد تا در تعطیلات نیمه ابان 93 به اتفاق پدرم سفری به منطقه دشت کویر داشتیم.آنجا علاوه بر دیدن زاغ بور با محیط بانان شریف آقایان محمد رضا حلوانی و غلامرضا طاهر آشنا شدیم که با کمترین امکانات دو نفره برای حفاظت بیش از 300هزار هکتارپناهگاه حیات وحش عباس آباد چوپانان نایین تلاش خستگی ناپذیری می کردند.همچنین آقای مهدی جلال پور از اهالی چوپانان واز علاقه مندان پرنده نگری با اینکه در محیط بانی نایین شاغل بودند درتعطیلات به کمک دوستان آمده بودند.
ماجرای سفر
صبح دوشنبه ساعت8:30 به طرف سمنان برای بازدید از منطقه پرور حرکت کردیم. حدود ساعت 13 در منطقه بودیم و تا انتهای جاده آسفالته روستای ملا ده رفتیم. دراین منطقه با وجود هوای کاملأ ابری و سرد که در بعضی قسمتها با بارش برف نیز همراه بود در کنار دیدن مناظر بسیار زیبای پادشاه فصلها پاییزکه واقعأ جای دوستان خالی بود از دیدن پایکاها و پرندگان زیر نیز لذت فراوان بردیم :
پرندگان مشاهده شده در مسیر تهران ، سمنان ، پرور
1 قمری خانگی Laughing Dove Streptopelia senegalensis
2 كبوتر چاهی Rock Dove Columba livia
3 كلاغ ابلق Hooded Crow Corvus corone
4 كلاغ سیاه Rook Corvus frugilegus
5 زاغی Magpie Pica pica
6 غراب Raven Corvus corax
7 گنجشك خانگی House Sparrow Passer domesticus
8 گنجشك كوهی Rock Sparrow Petronia petronia
9 دلیجه Kestrel Falco tinnunculus
10 سار گپه پا بلند Long-legged Buzzard Buteo rufinus
11 دم جنبانك ابلق White Wagtail Motacilla alba
12 چكاوك كاكلی Crested Lark Galerida cristata
13 چكچك سیاه شكم سفید Hume's Wheatear Oenanthe albonige
14 دم سرخ سیاه Black Redstart Phoenicurus ochruros
15 سهره جنگلی Chaffinch Fringilla coelebs
16 سهره سینه سرخ Linnet Carduelis cannabina
17 سهره سر سیاه Brambling Fringilla montifringilla
18 زردپره کوهی Rock Bunting Emberiza cia
19 كبك Chukar Alectoris chukar
20 كمر كولی كوچك Western Rock Nuthatch Sitta neumayer
21 كلاغ كوهی نوك سرخ Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax
22 عقاب طلایی Golden Eagle Aquila chrysaetos
23 شاه باز (عقاب شاهی) Imperial Eagle Aquila heliaca
شب به سمنان برگشته وصبح ساعت 5 در یک هوای کاملأ سرد و بارانی به طرف دامغان حرکت کردیم.ساعت 6:30 بعد از طی 110 کیلومتربه دامغان رسیده و از طرف جنوب به سمت دشت کویر حرکت کردیم . در این مسیر که با دیدن دو شغال در کنار مزارع شروع شده بود بعد از طی 120 کیلومتر در یک هوای نیمه ابری که در قسمت گردنه ها با بارندگی شدیدی نیز همراه بود در ساعت 11:30 به معلمان رسیدیم
از معلمان تا جندق به فاصله 150 کیلومتر هیچ رستنی مشاهده نمی شد ولی کن دیدن 6 چکاوک کاکلی ، یک چک چک بیابانی ، دو غراب و یک دلیجه بسیار جالب بود . همچنین متاسفانه جسد یک فلامینگو!!! در جاده نیز مشاهده شد که باعث تعجب بود . ساعت 14:45 به جندق رسیده ناهار خورده وراه افتادیم و به سه راهی رسیدیم که از سمت چپ به طبس می رفت و ما از سمت راست به طرف چوپانان ادامه مسیر دادیم . در میانه راه کنار آبگیری جنب جاده روبروی معدن سنگی توقف داشته که در جنگل طاق آنجا موفق به دیدن خرگوش و نوعی جونده کوچک شدیم . بالاخره بعد از طی فاصله 70 کیلومتری جندق تاچوپانان حوالی ساعت 17 به چوپانان رسیدیم
پرندگان مشاهده شده در مسیردامغان ، معلمان ، جندق ، چوپانان
1 كبوتر چاهی Rock Dove Columba livia
2 دم جنبانك ابلق White Wagtail Motacilla alba
3 كلاغ كوهی نوك سرخ Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax
4 زاغی Magpie Pica pica
5 چكاوك كاكلی Crested Lark Galerida cristata
6 كبوتر جنگلی Common Wood Pigeon Columba Palumbus
7 سنگ چشم خاكستری بزرگ Great Grey Shrike Lanius excubitor
8 چكاوك پنجه كوتاه Short-toed Lark Calandrella brachydactyla
9 چكچك ابلق Pied Wheatear Oenanthe pleschanka
10 چكچك بیابانی Desert Wheatear Oenanthe deserti
11 سسك بیابانی Desert Warbler Sylvia nana
12 دم سرخ سیاه Black Redstart Phoenicurus ochruros
13 سهره جنگلی Chaffinch Fringilla coelebs
14 چكچك سیاه شكم سفید Hume's Wheatear Oenanthe alboniger
15 كلاغ ابلق Hooded Crow Corvus corone
16 غراب Raven Corvus corax
17 دلیجه Kestrel Falco tinnunculus
18 عقاب صحرایی Steppe Eagle Aquila nipalensis
در چوپانان با هماهنگی آقای حلوانی در محل محیط بانی اقامت کردیم . صبح با وجود هوای ابری به گشت در اطراف چوپانان (ابتدای جاده اردکان ، جاده قدیم نایین ، روستای تک خانواری کبودان (آقای حاج علی وهمسرشان تنها ساکنان روستا) و عباس آباد) پرداختیم . در این روز موفق به دیدن زاغ بور و باقرقره گندمون در جاده اردکان وعباس آبا د شدیم . در این روز پرندگان زیر را مشاهده کردیم :
پرندگان مشاهده شده در اطراف چوپانان
1 دم جنبانك ابلق White Wagtail Motacilla alba
2 چكاوك كاكلی Crested Lark Galerida cristata
3 غراب Raven Corvus corax
4 چكاوك پنجه كوتاه Short-toed Lark Calandrella brachydactyla
5 چكچك بیابانی Desert Wheatear Oenanthe deserti
6 چكچك پشت سفید Finsche's Wheatear Oenanthe finschii
7 چلچله Barn Swallow Hirundo rustica
8 زاغ بور (زاغ كویری) Pleske's Ground Jay Podoces pleskei
9 باقرقره گندمگون Crowned Sandgrouse Crowned Sandgrouse
10 كلاغ كوهی نوك سرخ Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax
11 سنگ چشم خاكستری كوچك Lesser Grey Shrike Lanius minor
12 گنجشك خانگی House Sparrow Passer domesticus
13 سار Starling Sturnus vulgaris
14 گنجشك سینه سیاه Spanish Sparrow Passer hispaniolensis
15 قرقی Sparrowhawk Accipiter nisus
16 سهره جنگلی Chaffinch Fringilla coelebs
17 دم سرخ Common Redstart Phoenicurus phoenicurus
18 سسك جنبان Scrub Warbler Scotocerca inquieta
19 كبك Chukar Alectoris chukar
20 عقاب طلایی Golden Eagle Aquila chrysaetos
21 سسك چیفچاف Chiffchaff Phylloscopus collybitus
22 سسك بیابانی DeserWarbler Sylvia nana
23 چكچك ابلق Pied Wheatear Oenanthe pleschanka
شب را در محیط بانی گذرانده و صبح بالاخره بعد از سه روز هوای ابری و بارندگی آسمان یکسره آبی و آفتابی شد . در هوای آفتابی ابتدا به سمت جاده اردکان جهت مشاهده زاغ بور رفته و پس ازآن از سمت جاده قدیم نایین تا سه راه معدن نحلک (معدن سرب) ادامه مسیر دادیم . در ساعت 11:30 به جاده اصلی نایین وارد شدیم . در این فاصله 38 کیلومتری علاوه بر زاغ بور موفق بدیدن چکاوک هدهدی نیزشدیم . همچنین علاوه بر پرندگان موفق بدیدن روباه ، جربیل بزرگ ، جرد ایرانی و یک نوع جونده که شناسایی نکردیم شدیم .
از سه راه معدن نحلک بعد از طی 43 کیلومتر ابتدا به شهر انارک و از آنجا بعد ازطی 35 کیلومتر به ایستگاه راه آهن نایین رسیده و از سمت راست به جاده زواره در فاصله 95 کیلومتری ادامه مسیر دادیم و از کنار کویر دق سرخ که کاملآ از جاده دیده می شد گذر کردیم . یک نکته جالب در این مسیر طی کردن 43 کیلومتر بدون کوچکترین انحرافی در یک مسیر کاملآ مستقیم بود که فکر کنم جای دیگری این تجربه ممکن نباشد . بعد از زواره با یک فاصله 15 کیلومتری به اردستان رسیدیم . مشاهده تیهو قبل از رسیدن به شهراب ، دیدن روباه در نزدیکی زواره همچنین مشاهده یک دسته عقاب شاهی (بالغ و نابالغ) در آسمان اردستان خیلی جالب بود. در نهایت پرندگان به شرح زیر در روزچهارم سفر مشاهده شدند:
پرندگان مشاهده شده در مسیر چوپانان ، انارک ، زواره ، اردستان ، تهران
1 زاغ بور (زاغ كویری) Pleske's Ground Jay Podoces pleskei
2 چكاوك كاكلی Crested Lark Galerida cristata
3 دم جنبانك ابلق White Wagtail Motacilla alba
4 سنقر سفید Pallid Harrier Circus macrourus
5 چكچك دشتی Isabelline Wheatear Oenanthe isabellina
6 كلاغ كوهی نوك سرخ Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax
8 سنقر خاكستری Hen Harrier Circus cyaneus
9 یا كریم Collared Dove Streptopelia decaocto
10 گنجشك سینه سیاه Spanish Sparrow Passer hispaniolensis
11 قمری خانگی Laughing Dove Streptopelia senegalensis
12 گنجشك درختی Tree Sparrow Passer montanus
13 سسك بیابانی Desert Warbler Sylvia nana
14 سنگ چشم خاكستری بزرگ Great Grey Shrik Lanius excubitor
15 چكاوك بیابانی Desert Lark Ammomanes deserti
16 چكاوك هدهدی Hoopoe Lark Alaemon alaudipes
17 باقرقره شكم سیاه Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalis
18 تیهو See-see Partridge Ammoperdix griseogularis
19 زاغی Magpie Pica pica
20 غراب Raven Corvus corax
21 كبوتر چاهی Rock Dove Columba livia
22 سار گپه پا بلند Long-legged Buzzard Buteo rufinus
23 زردپره مزرعه Corn Bunting Miliaria calandra
24 شاه باز (عقاب شاهی) Imperial Eagle Aquila heliaca
در ساعت 15 بعد از اردستان ناهار خورده و به طرف کاشان حرکت کردیم که دیگر تا رسیدن به تهران در ساعت 21 چیزی یادم نمی آید .
کل پرندگان مشاهده شده در مسیر تهران ،دشت کویر، تهران
1 قمری خانگی Laughing Dove Streptopelia senegalensis
2 كبوتر چاهی Rock Dove Columba livia
3 كبوتر جنگلی Common Wood Pigeon Columba Palumbus
4 یا كریم Collared Dove Streptopelia decaocto
5 گنجشك درختی Tree Sparrow Passer montanus
6 گنجشك خانگی House Sparrow Passer domesticus
7 گنجشك كوهی Rock Sparrow Petronia petronia
8 گنجشك سینه سیاه Spanish Sparrow Passer hispaniolensis
9 كلاغ ابلق Hooded Crow Corvus corone
10 كلاغ سیاه Rook Corvus frugilegus
11 زاغی Magpie Pica pica
12 غراب Raven Corvus corax
13 كلاغ كوهی نوك سرخ Chough Pyrrhocorax pyrrhocorax
14 زاغ بور (زاغ كویری) Pleske's Ground Jay Podoces pleskei
15 باقرقره گندمگون Crowned Sandgrouse Crowned Sandgrouse
16 باقرقره شكم سیاه Black-bellied Sandgrouse Pterocles orientalis
17 تیهو See-see Partridge Ammoperdix griseogularis
18 كبك Chukar Alectoris chukar
19 سهره جنگلی Chaffinch Fringilla coelebs
20 سهره سینه سرخ Linnet Carduelis cannabina
21 سهره سر سیاه Brambling Fringilla montifringilla
22 دم سرخ سیاه Black Redstart Phoenicurus ochruros
23 دم سرخ Common Redstart Phoenicurus phoenicurus
24 سسك جنبان Scrub Warbler Scotocerca inquieta
25 سسك چیفچاف Chiffchaff Phylloscopus collybitus
26 سسك بیابانی Desert Warbler Sylvia nana
27 چكچك ابلق Pied Wheatear Oenanthe pleschanka
28 چكچك بیابانی Desert Wheatear Oenanthe deserti
29 چكچك سیاه شكم سفید Hume's Wheatear Oenanthe alboniger
30 چكچك پشت سفید Finsche's Wheatear Oenanthe finschii
31 چكچك دشتی Isabelline Wheatear Oenanthe isabellina
32 چكاوك كاكلی Crested Lark Galerida cristata
33 چكاوك بیابانی Desert Lark Ammomanes deserti
34 چكاوك پنجه كوتاه Short-toed Lark Calandrella brachydactyla
35 چكاوك هدهدی Hoopoe Lark Alaemon alaudipes
36 سنگ چشم خاكستری بزرگ Great Grey Shrike Lanius excubitor
37 سنگ چشم خاكستری كوچك Lesser Grey Shrike Lanius minor
38 زردپره مزرعه Corn Bunting Miliaria calandra
39 زردپره کوهی Rock Bunting Emberiza cia
40 دم جنبانك ابلق White Wagtail Motacilla alba
41 كمر كولی كوچك Western Rock Nuthatch Sitta neumayer
42 چلچله Barn Swallow Hirundo rustica
43 سار Starling Sturnus vulgaris
44 قرقی Sparrowhawk Accipiter nisus
45 دلیجه Kestrel Falco tinnunculus
46 سار گپه پا بلند Long-legged Buzzard Buteo rufinus
47 سنقر سفید Pallid Harrier Circus macrourus
48 سنقر خاكستری Hen Harrier Circus cyaneus
49 عقاب صحرایی Steppe Eagle Aquila nipalensis
50 عقاب طلایی Golden Eagle Aquila chrysaetos
51 شاه باز (عقاب شاهی) Imperial Eagle Aquila heliaca
5 پاسخ ها
7273 مشاهده